हीर वारिस शाह

حمد . 1

اول حمد خدائ دا ورد کیجے، عشقَ کیتا سو جگّ دا مول میاں ۔

پہلے آپ ہے رب نے عشقَ کیتا، معشوق ہے نبی رسول میاں ۔

عشقَ پیر فقیر دا مرتبہ ہے، مرد عشقَ دا بھلا رنجول میاں ۔

کھلے تنھاں دے باغ قلوب اندر، جنہاں کیتا ہے عشقَ قبول میاں ۔

رسول دی صفت . 2

دوئی نعت رسول مقبول والی، جیندے حق نزول لولاک کیتا ۔

خاکی آکھ کے مرتبہ وڈا دتا، سبھ خلق دے عیب تھیں پاک کیتا ۔

سرور ہوئکے اولیاں انبیاں دا، اگے حق دے آپ نوں خاک کیتا ۔

کرے امتی امتی روز قیامت، خوشی چھّڈ کے جیؤ غم ناک کیتا ۔

رسول دے چوہاں ساتھیاں دی صفت . 3

چارے یار رسول دے چار گوہر، سبھے اک تھیں اک چڑھندڑے نے ۔

ابو بقر تے عمر، عثمان، علی، آپو اپنے گنیں سوہندڑے نے ۔

جنہاں صدق یقین تحقیق کیتا، راه رب دے سیس وکندڑے نے ۔

ذوق چھّڈ کے جناں نے زہد کیتا، واه واه اوه ربّ دے بندڑے نے ۔

پیر دی صفت . 4

مده پیر دی ہب دے نال کیچے، جیندے خادماں دے وّچ پیریاں نی ۔

باجھ اوس جناب دے پار ناہیں، لکھ ڈھونڈدے پھرن فقیریاں نی ۔

جہڑے پیر دی مہر منظور ہوئے، گھر تنھاں دے پیریا میریاں نی ۔

روز حشر دے پیر دے تالباں نوں، ہتھ سجڑے ملنگیاں چیریاں نی ۔

بابا فرید شکر گنج دی صفت . 5

مودود دا لاڈلا پیر چشتی، شکر-گنج مسؤد بھرپور ہے جی ۔

خاندان وّچ چشت دے کاملیئت، شہر فقر دا پٹن مامور ہے جی ۔

باہیاں قطباں وّچ ہے پیر کامل، جیندی عاجزی زہد منظور ہے جی ۔

شکر گنج نے آن مقام کیتا، دکھ درد پنجاب دا دور ہے جی ۔

قصہ ہیر رانجھا لکھن بارے . 6

یاراں اساں نوں آن سوال کیتا، قصہ ہیر دا نواں بنائیے جی ۔

ایس پریم دی جھوک دا سبھ قصہ، جیبھ سوہنی نال سنائیئے جی ۔

نال عجب بہار دے شعر؎ کہہ کے، رانجھے ہیر دا میل کرائیے جی ۔

یاراں نال بہہ کے وچ مجلساں، مزه ہیر دے عشقَ دا پائیے جی ۔

واک کوی . 7

حکم مّن کے سجناں پیاریاں دا، قصہ عجب بہار دا جوڑیا اے ۔

فقره جوڑ کے خوب درست کیتا، نواں پھل گلاب دا توڑیا اے ۔

بہت جیؤ دے وّچ تدبیر کرکے، فرہاد پہاڑ نوں توڑیا اے ۔

سبھا وین کے زیب بنائِ دتا، جیہا عطر گلاب نچوڑیا اے ۔

قصے دا آرنبھ، تخت ہزارا اتے رانجھے بارے . 8

کیہی تخت ہزارے دی صفت کیجے، جتھے رانجھیاں رنگ مچایا اے ۔

چھیل گبھرو، مست البیلڑے نی، سندر ہکّ تھیں ہکّ سوایا اے ۔

والے کوکلے، مندرے، مجھ لننی، نواں ٹھاٹھ تے ٹھاٹھ چڑھایا اے ۔

کیہی صفت ہزارے دی آکھ سکاں، گوئیا بہشت زمین تے آیا اے ۔

رانجھے دا باپ . 9

موجو چودھری پنڈ دی پاندھ والا، چنگا بھائیاں دا سردار آہا ۔

اٹھ پتر دو بیٹیاں تس دیاں سن، وّڈ-ٹبرا تے شاہوکار آہا ۔

بھلی بھائیاں وّچ پرتیت اسدی، منیا چونترے 'تے سرکار آہا ۔

وارث شاه ایہہ قدرتاں رب دیاں نی، دھیدو نال اس بہت پیار آہا ۔

رانجھے نال بھائیاں دا ساڑا . 10

باپ کرے پیار تے ویر بھائی، ڈر باپ دے تھیں پئے سنگدے نے ۔

گجھے میہنے مار دے سپّ واننوں، اس دے کالجے نوں پئے ڈنگدے نے ۔

کوئی وسّ نہ چلے جو کڈھ چھڈن، دیندے میہنے رنگ برنگ دے نے ۔

وارث شاه ایہہ غرض ہے بہت پیاری، ہور ساک ن سین نہ انگ دے نے ۔

موجو دی موت . 11

تقدیر سیتی موجو فوت ہویا، بھائی رانجھے دے نال کھہیڑدے نے ۔

کھائیں رّج کے گھوردا پھریں رناں، کڈھ رکتاں دھیدو نوں چھیڑدے نے ۔

نت سجرا گھاؤ کلیجڑے دا، گلاں ترکھیاں نال اچیڑدے نے ۔

بھائی بھابیاں ویر دیاں کرن گلاں، ایہا جھنجھٹ نت نبیڑدے نے ۔

بھوں دی ونڈ . 12

حاضر قاضی تے پینچ سدائِ سارے، بھائیاں زمیں نوں کچھ پوائی آہی ۔

وڈھی دے کے زمیں لے گئے چنگی، بنجر زمیں رنجھیٹے نوں آئی آہی ۔

کچھاں مار شریک مزاکھ کردے، بھائیاں رانجھے دے باب بنائی آہی ۔

گّل بھابیاں ایہہ بنائِ چھڈی، مگر جٹّ دے پھکڑی لائی آہی ۔

بھابیاں دے میہنے . 13

منہ چٹّ جو آرسی نال ویکھن، تنھاں واہن کیہا حل واہنا ای ۔

پنڈا پال کے چوپڑے پٹے جنہاں، کسے رّن کی اوہناں توں چاہنا ای ۔

جہڑا بھئیں دے معاملے کرے بیٹھا، ایس توڑ نہ مول نباہنا ای ۔

پیا ونجھلی واہے تے راگ گاوے، کوئی روز دا ایہہ پروہنا ای ۔

رانجھے دا حل واه کے آؤنا . 14

رانجھا جوترا واه کے تھکّ رہیا، لاه ارلیاں چھاؤں نوں آنودا اے ۔

بھتا آن کے بھابی نے کول دھریا، حاَل اپنا رو سنانودا اے ۔

چھالے پئے تے ہتھ تے پیر فٹے، سانوں واہی دا کم نہ بھانودا اے ۔

بھابی آکھدی لاڈلا باپ دا سیں، وارث شاه پیارا ہی ماؤں دا اے ۔

رانجھا . 15

رانجھا آکھدا بھابیؤ ویرنو نی، تساں بھائیا نالوں وچھوڑیا جے ۔

خوشی روح نوں بہت دلگیر کیتا، تساں پھّل گلاب دا توڑیا جے ۔

سکے بھائیاں نالوں وچھوڑ مینوں، کنڈا وّچ کلیجیڑے پوڑیا جے ۔

بھائی جگر تے جان ساں اسیں اٹھے، وکھو وکھ ہی چائ نکھوڑیا جے ۔

نال ویر دے رکتاں چھیڑ بھابی، سانوں میہنا ہور چموڑیا جے ۔

جدوں صفاں ہو ٹرنگیاں طرف جنت، وارث شاه دی واگ نہ موڑیا جے ۔

بھابی . 16

کریں آکڑاں کھائِ کے دودھ چاول، ایہہ رّج کے کھان دیاں مستیاں نے ۔

آکھن دیورے نال نہال ہوئیاں، سانوں سبھ شریکنیاں ہسدیاں نے ۔

ایہہ رانجھے دے نال ہن گھیؤ-شکر، پر جیؤ دا بھیت نہ دسدیاں نے ۔

رناں ڈگدیاں ویکھ کے چھیل منڈا، جویں شہد وچ مکھیاں پھسدیاں نے ۔

اک توں کلنک ہیں اساں لگا، ہور سبھ سکھالیاں وسدیاں نے ۔

گھروں نکلسیں تے جدوں مریں بھکھا، بھل جان تینوں سبھے خرمستیاں نے ۔

وارث جنہاں نوں عادتاں بھیڑیاں نی، سبھ خلکتاں اوہناں توں نسدیاں نے۔

رانجھا . 17

تساں چھترے مرد بنا دتے، سپّ رسیاں دے کرو ڈاریؤ نی ۔

راجے بھوج دے منہ لگام دے کے، چڑھ دوڑیاں ہو ٹونے ہاریؤ نی ۔

کیرو پانڈواں دی صفحہ گال سٹی، ذرا گّل دے نال بریاریو نی ۔

راون لنک لٹائکے غرق ہویا، کارن تساں دے ہی ہینسیاریؤ نی ۔

بھابی . 18

بھابی آکھدی گنڈیا منڈیا وے، ساڈے نال کی رکتاں چائیاں نی ۔

ولی جیٹھ تے جنہاں دے فتو دیور، ڈبّ موئیاں اوه بھرجائیاں نی ۔

گھرو گھری وچاردے لوک سارے، سانوں کیہیاں پھاہیاں پائیاں نی ۔

تیری گّل نہ بنیگی نال ساڈے، جا پرنا لیا سیالاں دیاں جائیاں نی ۔

رانجھا . 19

منہ برا دسندڑا بھابیئے نی، سڑے ہوئے پتنگ کیوں ساڑنی ایں۔

تیرے گوچرا کم کی پیا میرا، سانوں بولیاں نال کیوں مارنی ایں۔

کوٹھے چاڑھ کے پوڑیاں لاه لیندی، کیہے کلہ دے محل اسارنی ایں۔

وارث شاه دے نال سردارنی توں، پر پیکیاں ولوں گوارنی ایں۔

بھابی . 20

سدھا ہوئِ کے روٹیاں کھاِه جٹا، اڑیاں کاس نوں ایڈیاں چائیاں نی ۔

تیری پنگھٹاں دے اتے پیؤ پیئی، دھماں ترننجناں دے وّچ پائیاں نی ۔

گھر-بار وسار کے خوار ہوئیاں، جھوکاں پریم دیاں جنہاں نے لائیاں نی ۔

زلفاں کالیاں کنڈھیاں ناغ کالے، جوکاں ہک تے آن بہائیاں نی ۔

وارث شاه ایہہ جنہاں دے چن دیور، گھول گھتیاں سبھ بھرجائیاں نی ۔

بھابی . 21

اٹھکھیلیا اہل دیوانیاں وے، تھکاں موڈھیاں دے اتوں سٹنا ایں ۔

چیرا بنھ کے بھنڑے وال چوپڑ، وّچ ترننجناں پھیریاں گھتنا ایں ۔

روٹی کھاندیاں لون جے پوے تھوڑھا، چا انننے وّچ پلٹنا ایں ۔

کم کریں ناہیں ہچھا کھائیں پہنیں، جڑھ اپنے آپ دی پٹنا ایں ۔

رانجھا . 22

بھل گئے ہاں وڑے ہاں آن ویہڑے سانوں بخش لے ڈاریئے واسطہ ای ۔

ہتھوں تیریوں دیس میں چھّڈ جاساں، رکھ گھر ہینسیاریئے واسطہ ای ۔

دہیں رات تیں ظلم تے لکّ بدھا، انی روپ شنگاریئے واسطہ ای ۔

نال حسن دے پھریں گمان لدی، سمجھ مست ہنکاریئے واسطہ ای ۔

جدے جسے دے نال نہ گّل کریں، کبر والیئے ماریئے واسطہ ای ۔

وارث شاه نوں مار نہ بھاگ بھریئے، انی منس پیاریئے واسطہ ای ۔

بھابی . 23

ساڈا حسن پسند نہ لیاونا ایں، جا ہیر سیال ویاه لیاویں ۔

واه ونجھلی پریم دی گھت جالی، کائی نڈھی سیالاں دی پھاه لیاویں ۔

تینتھے وّل ہے رناں ولاونیں دا، رانی کوکلاں محل توں لاه لیاویں ۔

دنیں بوہیوں کڈھنیں ملے ناہیں، راتیں کندھ پچھواڑیوں ڈھاه لیاویں ۔

وارث شاه نوں نال لے جائ کے تے، جہڑا داؤ لگے سوئی لا لیاویں ۔

رانجھا . 24

نڈھی سیالاں دی ویاه لیاوساں میں، کرو بولیاں کیونے ٹھٹھولیاں نی ۔

بہے گھتّ پیڑھا وانگ مہریاں دے، ہوون تساں جیہیاں اگے گولیاں نی ۔

مجھ واه وّچ بوڑیئے بھابیاں نوں، ہوون تساں جیہیاں بڑبولیاں نی ۔

بس کرو بھابی اسیں رّج رہے، بھر دتیاں جے تساں جھولیاں نی ۔

بھابی اتے رانجھا . 25

کیہا بھیڑ مچائیو ای کچیا وے، متھا ڈاہیو سونکناں وانن کیہا ۔

جاِه سجرا کم گوا ناہیں، ہوئِ جاسیا جوبنا پھیر بیہا ۔

رانجھے کھا غصہ سر دھول ماری، کیہی چمبڑی آن توں وانن لیہا ۔

تسیں دیس رکھو اسیں چھّڈ چلے، لاه جھگڑا بھابیئے گّل ایہا ۔

ہتھ پکڑ کے جتیاں مار بکل، رانجھا ہوئِ ٹریا وارث شاه جیہا ۔

رانجھے دے گھروں جان دی بھراواں نوں خبر ملنی . 26

خبر بھائیاں نوں لوکاں جائ دتی، دھیدو رسّ ہزاریوں چلیا جے ۔

حل واہنا اوس توں ہوئے ناہیں، مار بولیاں بھابیاں سلیا جے ۔

پکڑ راه ٹریا، ہنجھو نین روون، جویں ندی دا نیر اچھلیا جے ۔

وارث شاه اگوں ویر دے واسطے بھائیاں نے، ادھواٹیو راه جا ملیا جے ۔

واک کوی . 27

روح چھّڈ قلبوت جیوں وداع ہندا، تویں ایہہ درویش سدھاریا ای ۔

اّن پانی ہزارے دا قسم کرکے، قصد جھنگ سیال چتاریا ای ۔

کیتا رزق نے آن اداس رانجھا، چلو چلی ہی جیؤ پکاریا ای ۔

کچھے ونجھلی مار کے رواں ہویا، وارث شاه نے وطن وساریا ای ۔

رانجھے دے بھرا . 28

آکھ رانجھیا بھا کی بنی تیرے، دیس اپنا چھّڈ سدھار ناہیں ۔

ویرا امبڑی جایا جاه ناہیں، سانوں نال فراقَ دے مار ناہیں ۔

ایہہ باندیاں تے اسیں ویر تیرے، کوئی ہور وچار وچار ناہیں ۔

بخش ایہہ گناه توں بھابیاں نوں، کون جمیا جو گناه گار ناہیں ۔

بھائیاں باجھ نہ مجلساں سونہدیاں نے، اتے بھائیاں باجھ بہار ناہیں ۔

بھائی مرن تے پیندیاں بھج باہاں، بناں بھائیاں پرھے پروار ناہیں ۔

لکھ اوٹ ہے کول وسیندیاں دی، بھائیاں گیاں جیڈی کوئی ہار ناہیں ۔

بھائی ڈھانودے بھائی اساردے نے، بھائیاں باجھ باہاں بیلی یار ناہیں ۔

رانجھا . 29

رانجھے آکھیا اٹھیا رزق میرا، میتھوں بھائیؤ تسیں کی منگدے ہو ۔

سانبھ لیا جے باپ دا ملکھ سارا، تسیں ساک نہ سین نہ انگ دے ہو ۔

وس لگے تاں منصور واننوں، مینوں چائ سولی اتے ٹنگدے ہو ۔

وچوں خوشی ہو اساں دے نکلنے 'تے، مونہوں آکھدے گّل کیوں سنگدے ہو ۔

بھابیاں . 30

بھرجائیاں آکھیا رانجھیا وے، اسیں باندیاں تیریاں ہنیاں ہاں ۔

ناؤں لیا ہے جدوں توں جاونے دا، اسیں ہنجھوآں رتّ دیاں رنیاں ہاں ۔

جان مال قربان ہے تدھ اتوں، اتے آپ وی چوکھنے ہنیاں ہاں ۔

سانوں صبر قرار نہ آنودا ہے، وارث شاه تھوں جدوں وچھنیاں ہاں ۔

رانجھا . 31

بھابی رزق اداس جاں ہو ٹریا، ہن کاس نوں گھیر کے ٹھگدیاں ہو ۔

پہلاں ساڑ کے جیؤ نمانڑے دا، پچھوں ملھماں لاونے لگدیاں ہو ۔

بھائی ساک سن سو تساں وکھ کیتے، تسیں ساک کی ساڈیاں لگدیاں ہو ۔

اسیں کوجھڑے روپ کروپ والے، تسیں جوبنے دیا نئیں وگدیاں ہو ۔

اساں آب تے طعام حرام کیتا، تسیں ٹھگنیاں سارڑے جگدیاں ہو ۔

وارث شاه اکلڑے کی کرنا، تسیں ست اکٹھیاں وگدیاں ہو ۔

رانجھے دا مسیت وّچ پجنا . 32

واه لائِ رہے بھائی بھابیاں بھی، رانجھا رٹھ ہزاریوں دھایا اے ۔

بھکھ ننگ نوں جھاگ کے پندھ کرکے، راتیں وّچ مسیت دے آیا اے ۔

ہتھ ونجھلی پکڑ کے رات ادھی، رانجھے مزه بھی خوب بنایا اے ۔

رّن مرد نہ پنڈ وّچ رہیا کوئی، سبھا گرد مسیت دے آیا اے ۔

وارث شاه میاں پنڈ جھگڑیاں دی، پچھوں ملاں مسیت دا آیا اے ۔

مسیت دی صفت . 33

مسجد بیتل-اتیکل مثال آہی، خانا کائبیوں ڈول اتاریا نے ۔

گوئیا اقصا دے نال دی بھین دوئی، شاید صندلی نور اساریا نے ۔

پڑھن فاضل درس درویش مفتی، خوب کڈھی الہاِن-پرکاریا نے ۔

تعلیل میزان تے سرف واہی، سرف میر بھی یاد پکاریا نے ۔

قاضی قطب تے کنز انواه چوداں، مسؤدیاں جلد سواریا نے ۔

خانی نال مجموعہ سلطانیاں دے، اتے ہیرتل-پھکال نواریا نے ۔

فتو برہنا منظوم شاہاں، نال زبدیاں حفظ قراریا نے ۔

مارزل نبوتاں اتے فلاسیاں توں، روزے نال اخلاص پساریا نے ۔

زرادیاں دے نال شرع ملاں، زنجانیاں نحو نتاریا نے ۔

کرن حفظ قرآن تفصیر دوراں، غیر شرع نوں دریاں ماریا نے ۔

بچے جو پڑھدے ہن . 34

اک نظم دے درس ہرکرن پڑھدے، نام حق اتے خالق باریاں نے ۔

گلستاں بوستاں نال بہار-دانش، توتینامیوں واحد-باریاں نے ۔

منشات نساب تے ابلفزلاں، شاہنامیوں رازق-باریاں نے ۔

کرانل سادین دیوان حافظ، شیریں خسرواں لکھ سواریاں نے ۔

بچیاں دا پڑھنا . 35

قلمدان دفتین دوات پٹی، ناویں ایملی ویکھدے لڑکیاں دے ۔

لکھن نال مسودے سیاک خسرے، سیاے اوارزے لکھدے ورقیاں دے ۔

اک بھل کے این دا غین واچن، ملاں جند کڈھے نال کڑکیاں دے ۔

اک آنودے شوق جزدان لے کے، وّچ مکتباں دے نال تڑکیاں دے ۔

ملاں تے رانجھے دے سوال-جواب . 36

ملاں آکھیا چونیانچونڈیاں دیکھدیاں ای غیر شرع توں کون ہیں دور ہو اوئے ۔

ایتھے لچیاں دی کائی جا ناہیں ،پٹے دور کر حق منظور ہو اوئے ۔

اناالحق کہاونا کبر کرکے، اوڑک مرینگا وانن منصور ہو اوئے ۔

وارث شاه نہ ہنگ دی باس چھپدی، بھاویں رسمسی وّچ کافور ہو اوئے ۔

رانجھا . 37

داڑھی شیخ دی عمل شیطان والے، کیہا رانیو جاندیاں راہیاں نوں ۔

اگے کڈھ قرآن تے بہے ممبر ،کیہا اڈیو مکر دیاں پھاہیاں نوں ۔

ایہہ پلیت تے پاک دا کرو واقف، اسیں جانیئیں شرع گواہیاں نوں ۔

جہڑے تھانؤں ناپاک دے وّچ وڑیوں، شکر رب دیاں بے پرواہیاں نوں ۔

وارث شاه وّچ حجریاں فعل کردے، ملا جوترے لانودے واہیا نوں ۔

ملاں . 38

گھر رب دے مسجداں ہندیاں نے، ایتھے غیر شرع ناہیں واڑیئے اوئے ۔

کتا اتے فقیر پلیت ہووے، نال دریاں بنھ کے ماریئے اوئے ۔

تارک ہو صلوٰة دا پٹے رکھے، لباں والیاں مار پچھاڑئیے اوئے ۔

نیواں کپڑا ہووے تاں پاڑ سٹیئے، لباں ہون دراز تاں ساڑیئے اوئے ۔

جہڑا فقہ اصول دا نہیں واقف، اوہنوں ترت سولی اتے چاڑھیئے اوئے ۔

وارث شاه خدا دیاں دشمناں نوں، دوروں کتیاں وانگ درکاریئے اوئے ۔

رانجھا . 39

سانوں دسّ نماز ہے کاسدی جی، کاس نال بنائِ کے ساریا نے ۔

کّن نک نماز دے ہین کتنے، متھے کنھاں دے دھروں ایہہ ماریہ نے ۔

لمبے قد چوڑی کس ہان دی ہے، کس چیز دے نال سواریا نے ۔

وارث کلیاں کتنیاں اس دیاں نے، جس نال ایہہ بنھ اتاریا نے ۔

ملاں . 40

اساں پھکا اصول نوں صحیح کیتا، غیر شرع مردود نوں مارنے آں ۔

اساں دسنے کم عبادتاں دے پل سرات توں پار اتارنے آں ۔

فرض سنتاں واجباں نپھل وتراں، نال جائزا سچ نتارنے آں ۔

وارث شاه جمائت دے تارکاں نوں، تازیانیاں دریاں مارنے آں ۔

رانجھا . 41

باس حلویاں دی خبر مردیاں دی نال دوائی دے جینودے ماردے ہو ۔

انھے کوڑھیاں لولیاں وانگ بیٹھے، کرھا مرن جمان دا ماردے ہو ۔

شرع چائ سرپوش بنایا جے، روادار وڈے گنھاگار دے ہو ۔

وارث شاه مسافراں آیاں نوں، چلو چلی ہی پئے پکاردے ہو ۔

ملاں . 42

ملاں آکھیا نامعقول جٹا، فظر کٹّ کے رات گزار جائیں ۔

فظر ہندی تھوں اگے ہی اٹھ ایتھوں، سر کّج کے مسجدوں نکل جائیں ۔

گھر ربّ دے نال نہ بنھ جھیڑا، ازغیب دیاں ہجتاں نہ اٹھائیں ۔

وارث شاه خدا دے خانیاں نوں، ایہہ ملا بھی چمبڑے ہین بلائیں ۔

رانجھے دا مسیتوں جاناں اتے ندی تے پجنا . 43

چڑی چوہکدی نال جاں ٹرے پاندھی، پئیاں ددھ دے وّچ مدھانیاں نی ۔

اٹھ غسل دے واسطے جا پہتے، سیجاں رات نوں جنہاں نے مانیاں نی ۔

رانجھے کوچ کیتا آیا ندی اتے، ساتھ لدیا پار مہانیاں نے ۔

وارث شاه میاں لڈن وڈا کپن، کپہ شہد دا لدیا بانیاں نے ۔

رانجھا ملاح دے ترلے کردا ہے . 44

رانجھے آکھیا پر لنگھا میاں، مینوں چاڑھ لے ربّ دے واسطے تے ۔

ہتھ جوڑ کے منتا کرے رانجھا، ترلا کراں میں جھبّ دے واسطے تے ۔

تسیں چاڑھ لوو مینوں وچ بیڑی، چپو دھکساں دب دے واسطے تے ۔

رسّ آیا ہاں نال بھابیاں دے، منتاں کراں سببّ دے واسطے تے ۔

ملاح . 45

پیسہ کھولھ کے ہتھ جو دھرے میرے، گودی چائ کے پار اتارنا ہاں ۔

اتے ڈھیکیا ! مفت جے کّن کھائیں، چائ بیڑیؤں زمیں تے مارنا ہاں ۔

جہڑا کپڑا دئے تے نقد مینوں، سبھو اوس دے کم سوارنا ہاں ۔

زوراوری جو آن کے چڑھے بیڑی، ادھواٹڑے ڈوب کے مارنا ہاں ۔

ڈوماں اتے فقیراں تے مفتخوراں، دوروں کتیاں وانگ درکارنا ہاں ۔

وارث شاه جہیاں پیر زادیاں نوں، مڈھوں بیڑی دے وّچ نہ واڑنا ہاں ۔

واک کوی . 46

رانجھا منتاں کرکے تھکّ رہیا، انت ہو کندھی پرھاں جائ بیٹھا ۔

چھڈ اگّ بیگانڑی ہو گوشے، پریم ڈھانڈڑی وکھ جگائ بیٹھا ۔

گاوے سّد فراقَ دے نال رووے، اتے ونجھلی شبد وجائِ بیٹھا ۔

جو کو آدمی تریمتاں مرد ہے سن، پتن چھّڈ کے اوس تھے جائ بیٹھا ۔

رناں لڈن جھبیل دیاں بھرن مٹھی، پیر دوہاں دی ہک ٹکائ بیٹھا ۔

غصہ کھائکے لئے جھبیل جھئیاں، اتے دوہاں نوں ہاک بلائِ بیٹھا ۔

پنڈا ! باہڑیں جٹ لے جاگ رناں، کیہا شغل ہے آن جگائ بیٹھا ۔

وارث شاه اس موہیاں مرد رناں، نہیں جاندے کون بلائِ بیٹھا ۔

لڈن ملاح دا حاَل پاہریا . 47

لڈن کرے بکواس جیوں آدمی نوں، یارو وسوسا آن شیطان کیتا ۔

دیکھ شور فساد جھبیل سندا، مئیں رانجھے نے جیؤ حیران کیتا ۔

بنھ سرے تے وال تیار ہویا، تر ٹھلھنے دا سمیان کیتا ۔

رناں لڈن دیاں دیکھ رحم کیتا، جو کجھ نبی نے نال مہمان کیتا ۔

ایہو جہے جے آدمی ہتھ آون، جان مال پروار قربان کیتا ۔

آؤ کراں ہیں ایس دی منت زاری، وارث کاس تھوں دل پریشان کیتا ۔

ملاح دیاں رنا دا رانجھے نوں تسلی دینا . 48

سیئیں ونجھیں جھناؤں دا انت ناہیں، ڈب مرینگا ٹھلھ نہ سجنا وو ۔

چاڑھ موڈھیاں تے تینوں اسیں ٹھلھاں، کوئی جان توں ڈھل نہ سجنا وو ۔

ساڈا عقل شعور توں کھسّ لیتا، رہیا ککھڑا ہل نہ سجنا وو ۔

ساڈیاں اکھیاں دے وّچ وانگ دھیری، ڈیره گھت بہو ہل نہ سجنا وو ۔

وارث شاه میاں تیرے چوکھنے ہاں، ساڈا کالجا سّل نہ سجنا وو ۔

ملاح دیاں رناں نے رانجھے نوں کشتی وّچ چاڑھنا . 49

دوہاں باہاں توں پکڑ رنجھیٹڑے نوں، مڑ آن بیڑی وّچ چاڑھیا نے ۔

تقصیر معاف کر آدمے دی، مڑ آن بہشت وّچ واڑیا نے ۔

گوئیا خواب دے وّچ عزازیل ڈھٹھا، ہیٹھوں پھیر مڑ عرش تے چاڑھیا نے ۔

وارث شاه نوں ترت نہائکے تے، بیوی ہیر دے پلنگھ تے چاڑھیا نے ۔

رانجھے دا پلنگھ بارے پچھنا . 50

یارو پلنگھ کیہا سنجی سیج آہی، لوکاں آکھیا ہیر جٹیٹڑی دا ۔

بادشاه سیالاں دے ترننجناں دی، مہر چوچکے خان دی بیٹڑی دا ۔

شاه-پری پناه نت لئے جس تھوں، ایہہ تھاؤں اس مشک لپیٹڑی دا ۔

اسیں سبھ جھبیل تے گھاٹ پتن، سبھا حکم ہے اوس سلیٹڑی دا ۔

ملاح دا غصہ اتے بے قراری . 51

بیڑی نہیں ایہہ جنج دی بنی بیٹھک، جو کو آنودا سّد بہاوندا ہے ۔

گڈا-وڈا امیر فقیر بیٹھے، کون پچھدا کہڑے تھانو دا ہے ۔

جویں شمع تے ڈگن پتنگ دھڑ دھڑ، لنگھ نئیں مہائنا آوندا ہے ۔

خواجہ خضر دا بالکا آن لتھا، جنا کھنا شرینیاں لیانودا ہے ۔

لڈن نہ لنگھایا پار اس نوں، اوس ویلڑے نوں پچھوتانودا ہے ۔

یارو جھوٹھ نہ کرے خدائ سچا، رناں میریاں ایہہ کھسکانودا ہے ۔

اک سّد دے نال ایہہ جند لیندا، پنکھی ڈیگدا مرگ پھہانودا ہے ۔

ٹھگ سنے تھانیسروں آنودے نے، ایہہ تاں ظاہرا ٹھگ جھنانودا ہے ۔

وارث شاه میاں ولی ظاہرا ہے، ویکھ ہنے جھبیل کٹانودا ہے ۔

رانجھے دے آؤن دی خبر . 52

جائ ماہیاں پنڈ وّچ گّل ٹوری، اک سگھڑ بیڑی وّچ گانودا ہے ۔

اوہدے بولیاں مکھ تھیں پھّل کردے، لکھ لکھ دا سّد اوه لانودا ہے ۔

سنے لڈن جھبیل دیاں دوویں رناں، سیج ہیر دی تے انگ لانودا ہے ۔

وارث شاه کواریاں آفتاں نے، ویکھ کیہا فتور ہن پانودا ہے ۔

لوکاں دا رانجھے نوں پچھنا . 53

لوکاں پچھیا میاں توں کون ہندا، اّن کسے نے آن کھوالیا ای ۔

تیری صورتَ تے بہت ملوک دسے، ایڈ ظفر توں کاس تے جالیا ای ۔

انگ ساک کیوں چھڈ کے نسّ آئیوں، بڈھی ماں تے باپ نوں گالیا ای ۔

اوہلے اکھیاں دے تینوں کویں کیتا، کنھاں دوتیاں دا قول پالیا ای ۔

رانجھے دا ہیر دے پلنگھ تے بیٹھنا . 54

ہسّ کھیڈ کے رات گزاریا سو، صبح اٹھ کے جیؤ اداس کیتا ۔

راه جاندڑے نوں ندی نظر آئی، ڈیره جائ ملاحاں دے پاس کیتا ۔

اگے پلنگھ بیڑی وّچ وچھیا سی، اتے خوب وچھاونا راس کیتا ۔

بیڑی وّچ وجائِ کے ونجھلی نوں، جا پلنگھ اتے عامَ خاص کیتا ۔

وارث شاه جا ہیر نوں خبر ہوئی، تیری سیج دا جٹّ نے ناس کیتا ۔

ہیر دا آؤنا تے غصہ . 55

لے کے سٹھ سہیلیاں نال آئی، ہیر متڑی روپ گمان دی جی ۔

بک موتیاں دے کنیں جھمکدے سن، کوئی حور تے پری دی شان دی جی ۔

کڑتی سوہی دی ہکّ دے نال پھبی، ہوش رہی نہ زمیں اسمان دی جی ۔

جس دے نکّ بلاک جیوں قطب تاره، جوبن بھنڑی قہر طوفان دی جی ۔

آ بندیاں والیئے ٹلیں موئیے، اگے گئی کیتی تنبو تاندی جی ۔

وارث شاه میاں جٹی لوڑھ لٹی، پری کبر ہنکار تے مان دی جی ۔

ہیر دے روپ دی تعریف . 56

کیہی ہیر دی کرے تعریف شاعر، متھے چمکدا حسن مہتاب دا جی ۔

خونی چونڈیاں رات جیو چن گردے، سرخ رنگ جیوں رنگ شہاب دا جی ۔

نین نرگسی مرگ ممولڑے دے، گلھاں ٹہکیاں پھّل گلاب دا جی ۔

بھواں وانن کمان لاہور دے سن، کوئی حسن نہ انت حساب دا جی ۔

سرمہ نیناں دی دھار وّچ فب رہیا، چڑھیا ہند تے کٹک پنجاب دا جی ۔

کھلھی ترننجناں وّچ لٹکدی ہے، ہاتھی مست جیوں پھرے نواب دا جی ۔

چہرے سوہنے تے خط خال بندے، خوش خط جیوں حرف کتاب دا جی ۔

جہڑے ویکھنے دے ریجھوان آہے، وڈا فائده تنھاں دے باب دا جی ۔

چلو لیلاتلکدر دی کرو زیارت، وارث شاه ایہہ کم صواب دا جی ۔

تتھا . 57

ہوٹھ سرخ یاقوت جیوں لال چمکن، ٹھوڈی سیؤ ولائتی سار وچوں ۔

نکّ الف حسینی دا پپلا سی، زلف ناغ خزانے دی بار وچوں ۔

دند چمبے دی لڑی کہ ہنس موتی، دانے نکلے حسن انار وچوں ۔

لکھی چین کشمیر تصویر جٹی، کد سرو بہشت گلزار وچوں ۔

گردن کونج دی انگلیاں روھاں پھلیاں، ہتھ کولڑے برگ چنار وچوں ۔

باہاں ویلنے ویلیاں گنھ مکھن، چھاتی سنگ مر مر گنگ دھار وچوں ۔

چھاتی ٹھاٹھ دی ابھری پٹ کھینوں، سیؤ بلخ دے چنے انبار وچوں ۔

دھنی بہشت دے حوض دا مشک کبہ، پیٹو مخملی خاص سرکار وچوں ۔

کافور شہناں سرین بانکے، ساک حسن ستون مینار وچوں ۔

سرخی ہوٹھاں دی لوڑھ دنداسڑے دا، خوجے خطری قتل بازار وچوں ۔

شاه پری دی بھین پنج پھول رانی، گجھی رہے نہ ہیر ہزار وچوں ۔

سئیاں نال لٹکدی مان متی، جویں ہرنیاں تٹھیاں بار وچوں ۔

اپرادھ اودھ دلت مصری، چمک نکلی تیغ دی دھار وچوں ۔

پھرے چھنکدی چاؤ دے نال جٹی، چڑھیا غضب دا کٹک قندھار وچوں ۔

لنک باغ دی پری کہ اندرانی، حور نکلی چند پروار وچوں ۔

پتلی پیکھنے دی نقش روم دا ہے، لدھا پری نے چند اجاڑ وچوں ۔

ایویں سرکدی آنودی لوڑھ لٹی، جویں کونج ٹر نکلی ڈار وچوں ۔

متھے آن لگن جہڑے بھور عاشق، نکل جان تلوار دی دھار وچوں ۔

عشقَ بولدا نڈھی دے تھانؤں تھانئیں، راگ نکلے زیل دی تار وچوں ۔

کزلباش اسوار جلاد خونی، نکل گیا اے اڑد بازار وچوں ۔

وارث شاه جاں نیناں دا داؤ لگے، کوئی بچے نہ جوئے دی ہار وچوں ۔

ہیر دی ملاحاں تے سختی تے اوہناں دا اتر . 58

پکڑ لئے جھبیل تے بنھ مشکاں، مار چھمکاں لہو لہان کیتے ۔

آن پلنگھ تے کون سوالیا جے، میرے ویر تے تساں سامان کیتے ۔

کڑیئے مار نہ اساں بے دوسیاں، نوں کوئی اساں نہ ایہہ مہمان کیتے ۔

چینچر-ہاریئے رب توں ڈریں موئیے، اگے کسے نہ ایڈ طوفان کیتے ۔

ایس عشقَ دے نشے نے نڈھیئے نی، وارث شاه ہوریں پریشان کیتے ۔

ہیر . 59

جوانی کملی راج ایے چوچکے دا، ایویں کسے دی کی پرواه مینوں ۔

میں تاں دھروه کے پلنگھ توں چائ سٹاں، آیاں کدھروں ایہہ بادشاه مینوں ۔

ناڈھو شاه دا پتّ کہ شیر ہاتھی، پاس ڈھکیاں لئیگا ڈھاه مینوں ۔

ناہیں پلنگھ تے ایس نوں ٹکن دینا، لائِ رہے گا لکھ جے واه مینوں ۔

ایہہ بودلا پیر بغداد گگا، میلے آئِ بیٹھا وارث شاه مینوں ۔

ہیر رانجھے نوں جگاؤندی ہے . 60

اٹھیں ستیا سیج اساڈڑی توں، لما سسری وانن کی پیا ہیں وے ۔

راتیں کتے انیندرا کٹیوئی، ایڈی نیند والا لڑھ گیا ہیں وے ۔

سنجی ویکھ نکھسمڑی سیج میری، کوئی آہلکی آن ڈھیہہ پیا ہیں وے ۔

کوئی تاپ کہ بھوت کہ جّن لگا، اکے ڈائن کسے بھکھ لیا ہیں وے ۔

وارث شاه توں جیوندا گھوک ستوں، اکے موت آئی مر گیا ہیں وے ۔

ہیر دا مہروان ہونا . 61

کوکے مار ہی مار تے پکڑ چھمکاں، پری آدمی تے قہروان ہوئی ۔

رانجھے اٹھ کے آکھیا 'واه سجن'، ہیر ہسّ کے تے مہربان ہوئی ۔

کچھے ونجھلی کناں دے وّچ والے، زلف مکھڑے تے پریشان ہوئی ۔

بھنے وال چونے متھے چند رانجھا، نینیں کجلے دی گھمسان ہوئی ۔

صورتَ یوسف دی ویکھ تیموس بیٹی، سنے مالکے بہت حیران ہوئی ۔

نین مست کلیجڑے وّچ دھانے، جویں تکھڑی نوک سنان ہوئی ۔

آئِ بغل وّچ بیٹھ کے کرے گلاں، جویں وّچ کربان کمان ہوئی ۔

بھلا ہویا میں تینوں نہ مار بیٹھی، کائی نہیں سی گّل بیشان ہوئی ۔

روپ جٹّ دا ویکھ کے جاگ لدھی، ہیر گھول گھتی قربان ہوئی ۔

وارث شاه نہ تھاؤں دم مارنے، دی چار چشم دی جدوں گھمسان ہوئی ۔

رانجھا . 62

رانجھا آکھدا ایہہ جہان سفنہ، مر جاونا ایں متوالیئے نی ۔

تساں جہیاں پیاریاں ایہہ لازم، آئے گئے مسافراں پالیئے نی ۔

ایڈا حسن دا نہ گمان کیجے، ایہہ لے پلنگھ حئی سنے نہالیئے نی ۔

اساں ربّ دا آسرا رکھیا اے، اٹھ جواناں ایں نیناں والیئے نی ۔

وارث شاه دے مگر نہ پئیں موئیے، ایس بھیڑے دی گّل نوں ٹالیئے نی ۔

ہیر . 63

ایہہ ہیر تے پلنگھ سبھ تھاؤں تیرا، گھول گھتیاں جیوڑا واریا ای ۔

ناہیں گالھ کڈھی ہتھ جوڑنی ہاں، ہتھ لائِ ناہیں تینوں ماریا ای ۔

اسیں منتاں کراں تے پیر پکڑاں، تیتھوں گھولیا کوڑمماں ساریاں ای ۔

اساں ہس کے آن سلام کیتا، آکھ کاس نوں مکر پساریا ای ۔

سننجے پرھے سن ترننجنیں چین ناہیں، الله والیا توں سانوں تاریا ای ۔

وارث شاه شریک ہے کون اس دا، جس دا ربّ نے کم سواریا ای ۔

رانجھا . 64

مان-متیئے روپ گمان بھریئے، اٹھکھیلیئے رنگ رنگیلیئے نی ۔

عاشق بھور فقیر تے ناگ کالے، باجھ منتروں مول نہ کیلیئے نی ۔

ایہہ جوبنا ٹھگ بازار دا ای، ٹونے-ہاریئے چھیل چھبیلیئے نی ۔

تیرے پلنگھ دا رنگ نہ روپ گھٹیا، نہ کر شہدیاں نال بخیلیئے نی ۔

وارث شاه بن کاردوں زبھا کریئے، بول نال زبان رسیلیئے نی ۔

رانجھے تو ہیر نے حاَل پچھنا . 65

گھول گھول گھتی تینڈی واٹ اتوں، بیلی دسّ خاں کدھروں آونا ایں ۔

کس مان-متی گھروں کڈھیوں توں، جس واسطے پھیریاں پاونا ایں ۔

کون چھڈ آئیوں پچھے مہر والی، جس دے واسطے پچھوتاونا ایں ۔

کون ذات تے وطن کی سائیاں دا، اتے زّد دا کون سداوناں ایں ۔

تیرے وارنے چوکھنے جانیاں میں، مننو بابلے دا چار لیاونا ایں ۔

مننو بابلے دا تے توں چاک میرا، ایہہ وی پھندھ لگے جے توں لاونا ایں ۔

وارث شاه چہیک جے نویں چوپیں، سبھے بھل جانیں جہڑیاں گاوناں ایں ۔

رانجھا . 66

تساں جہے معشوق جے تھین راضی، منگو نیناں دی دھار وّچ چاریئے نی ۔

نیناں تیریاں دے اسیں چاک ہوئے، جویں جیؤ منے تویں ساریئے نی ۔

کتھوں گّل کیچے نت نال تساں، کوئی بیٹھ وچار وچاریے نی ۔

گّل گھت جنجال کنگال ماریں، جائ ترننجنیں وڑیں کواریئے نی ۔

ہیر . 67

ہتھ بدھڑی رہاں غلام تیری، سنے ترننجناں نال سہیلیاں دے ۔

ہوسن نت بہاراں تے رنگ گھنے،وّچ بیلڑے دے نال بیلیاں دے ۔

سانوں ربّ نے چاک ملائِ دتا، بھّل گئے پیار اربیلیاں دے ۔

دنے بیلیاں دے وّچ کریں موجاں، راتیں کھیڈساں وّچ حویلیاں دے ۔

رانجھا . 68

نال نڈھیاں گھّن کے چرکھڑے نوں، تساں بیٹھنا وّچ بھنڈار ہیرے ۔

اسیں رلانگے آن کے وّچ ویہڑے، ساڈی کوئی نہ لئیگا سار ہیرے ۔

ٹکی دیئ کے وہڑیوں کڈھ چھڈیں، سانوں ٹھگ کے مول نہ مار ہیرے ۔

ساڈے نال جے توڑ نباہنی ایں، سچا دیہہ خاں قول قرار ہیرے ۔

ہیر . 69

مینوں بابلے دی سونہ رانجھنا وے، مرے ماؤں جے تدھ تھیں مکھ موڑاں ۔

تیرے باجھ طعام حرام مینوں، تدھ باجھ نہ نین نہ انگ جوڑاں ۔

خواجہ خضر تے بیٹھ کے قسم کھادھی، تھیواں سور جے پریت دی ریت توڑاں۔

کہڑی ہو کے نین پران جاون، تیرے باجھ جے کونت میں ہور لوڑاں ۔

رانجھے دا ہیر نوں عشقَ وّچ پکا کرنا . 70

چیتا معاملے پین تے چھّڈ جائیں، عشقَ جالنا کھرا دہیلڑا ای ۔

سچ آکھنا ای ہنے آکھ مینوں، ایہو سچ تے جھوٹھ دا ویلڑا ای ۔

تاب عشقَ دی جھلنی کھری اوکھی، عشقَ گورو تے جگ سبھ چیلڑا ای ۔

ایتھوں چھّڈ ایمان جے نسّ جاسیں، انت روز کیامتے میلڑا ای ۔

ہیر دا رانجھے نوں چوچک کول لجانا . 71

تیرے ناؤں توں جان قربان کیتی، مال جیؤ تیرے اتوں واریا ای ۔

پاسہ جان دا سیس دی لائی بازی، تساں جتیا تے اساں ہاریاں ای ۔

رانجھا جیؤ دے وّچ یقین کرکے، مہر چوچکے پاس سدھاریا ای ۔

اگے پینچنی ہوئِ کے ہیر چلی، کول رانجھے نوں جائ کھلاہریا ای ۔

ہیر اپنے باپ نوں . 72

ہیر جائ کے آکھدی بابلا وے، تیرے ناؤں توں گھول گھمائیاں میں ۔

جس اپنے راج دے حکم اندر، وّچ ساندل-باردل کھڈائیاں میں ۔

لاساں پٹّ دیاں پائِ کے باغ کالے، پینگھاں شوق دے نال پینگھائیاں میں ۔

میری جان بابل جیوے دھول راجا، ماہی مہیں دا ڈھونڈ لیائیاں میں ۔

ہیر دا باپ چوچک تے ہیر . 73

باپ ہس کے پچھدا کون ہندا، ایہہ منڈڑا کت سرکار دا ہے ۔

ہتھ لایاں پنڈے تے داغ پیند، ایہہ مہیں دے نہیں درکار دا ہے ۔

سگھڑ چتر تے عقل دا کوٹ نڈھا، مجھیں بہت سنبھال کے چاردا ہے ۔

مال اپنا جان کے سانبھ لیاوے، کوئی کم نہ کرے وگار دا ہے ۔

ہکے نال پیار دی ہونگ دے کے، سوٹا سنگ تے مول نہ ماردا ہے ۔

دسے نور الله دا مکھڑے تے، منوں رب ہی رب چتاردا ہے ۔

ہیر دے باپ دا پچھنا . 74

کہڑے چودھری دا پت کود ذاتوں، کیہا عقل شعور دا کوٹ ہے نی ۔

کیکوں رزق نے آن اداس کیتا، ایہنوں کہڑے پیر دی اوٹ ہے نی ۔

فوجدار وانگوں کر کوچ دھانا، مار جویں نقارے تے چوٹ ہے نی ۔

کنھاں جٹاں دا پوترا کون کوئی، کہڑی گّل دی ایس نوں تروٹ ہے نی ۔

ہیر نے باپ نوں دسنا . 75

پتر تخت ہزارے دے چودھری دا، رانجھا ذات دا جٹّ اصیل ہے جی ۔

اوہدا بوپڑا مکھ تے نین نمھے، کوئی چھیل جیہی اوہدی ڈیل ہے جی ۔

متھا رانجھے دا چمکدا نور بھریا، سخی جیؤ دا نہیں بخیل ہے جی ۔

گّل سوہنی پرھے دے وّچ کردا، کھوجی لائی تے نیانؤں وکیل ہے جی ۔

چوچک . 76

کیہے ڈوگراں جٹاں دے نیاؤں جانے، پرھے وّچ ولاوڑے لائیاں دے ۔

پاڑ جھیڑ کر آنودا کتّ دیسوں، لڑیا کاس توں نال ایہہ بھائیاں دے ۔

کس گّل توں رسکے اٹھ آیا، لڑیا کاس توں نال بھرجائیاں دے ۔

وارث شاه دے دل تے شوق آیا ویکھن مکھ سیالاں دیاں جائیاں دے ۔

ہیر . 77

لائی ہوئِ کے معاملے دسّ دیندا، منصف ہو وڈھے پھاہے پھیڑیاں دے ۔

باہوں پکڑ کے کنڈھے دے پار لاوے، ہتھوں کڈھ دیندا کھوج جھیڑیاں دے ۔

ورھی گھت کے کہی دے پاڑ لائے، ستھوں کڈھ دیندا کھوج جھیڑیاں دے ۔

دھاڑا دھاڑوی توں موڑ لیانودا ہے، ٹھنڈ پانودا وّچ بکھیڑیاں دے ۔

سبھ رہی رہنی نوں سانبھ لیاوے، اکھیں وّچ رکھے وانگ ہیڑیاں دے ۔

وارث شاه جوان ہے بھلا رانجھا، جتھے نت پوندے لکھ بھیڑیاں دے ۔

چوچک دی منظوری . 78

تیر آکھنا اساں منظور کیتا، مہیں دے سنبھال کے ساریاں نی ۔

خبردار رہے مجھیں وّچ کھڑا، بیلے وّچ مصیبتاں بھاریاں نی ۔

رلا کرے ناہیں نال کھندھیاں دے، ایس کدے ناہیں مجھیں چاریاں نی ۔

متاں کھیڈ رجھے کھڑیاں جان مجھیں، ہوون پنڈ دے وّچ خواریاں نی ۔

ہیر نے ماں نوں خبر دسنی . 79

پاس ماؤں دے نڈھڑی گّل کیتی، ماہی مجھیں دا آن کے چھیڑیا میں ۔

نت پنڈ دے وّچ وچار پوندی، ایہہ جھگڑا چائ نبیڑیا میں ۔

سننجا نت رلے منگو وّچ بیلے، ماہی سگھڑ ہے آن سہیڑیا میں ۔

مائیں کرم جاگے ساڈے منگوآں دے، ساُؤ اصل جٹیٹڑا گھیریا میں ۔

رانجھے نوں ہیر دا اتر . 80

مکھن کھنڈ پرؤنٹھے خواه میاں، مہیں چھیڑ دے رب دے آسرے تے ۔

ہسن گبھرو رانجھیا جال میاں، گزر آوسی ددھ دے کاسڑے تے ۔

ہیر آکھدی رب رزاق تیرا، میاں جائیں نہ لوکاں دے ہاسڑے تے ۔

مجھیں چھیڑ دے جھّل دے وّچ میاں، آپ ہو بہیں اک پاسڑے تے ۔

پنجاں پیراں نال ملاقات . 81

بیلے رب دا ناؤں لے جائ وڑیا، ہویا دھپ دے نال ظہیر میاں ۔

اوہدی نیک سائت رجو آن ہوئی، ملے راه جاندے پنج پیر میاں ۔

بچہ خواه چوری چوئ مجھ بوری، جیؤ وّچ نہ ہوئِ دلگیر میاں ۔

کائی نڈھڑی سوہنی کرو بخشش، پورے رب دے ہو تسیں پیر میاں ۔

بخشی ہیر درگاه تھیں تدھ تائیں، یاد کریں سانوں پوے بھیڑ میاں ۔

پیراں دی بخشش . 82

خواجہ خضر تے سکر گنج بوز گھوڑی، ملتان دا زکریا پیر نوری ۔

ہور سئیئّد جلال بخاریا سی، اتے لال شاہباز بہشت حوری ۔

ترا خضر رومال شکر گنج دتا، اتے مندری لال شہباز نوری ۔

خنجر سئیئّد جلال بکھخاریئے نے، کھونڈی زکریئے پیر نے ہکّ بوری ۔

تینوں بھیڑ پویں کریں یاد جٹا، وارث شاه نہ جاننا پلک دوری ۔

ہیر دا بھتا لے کے بیلے نوں جانا . 83

ہیر چائ بھتا کھنڈ کھیر مکھن، میاں رانجھے دے پاس لے دھانودی ہے ۔

تیرے واسطے جوه میں بھال تھکی، رو رو اپنا حاَل سنانودی ہے ۔

قیدوں ڈھونڈدا کھوج نوں پھرے بھوندا، باس چوری دی بیلیوں آنودی ہے ۔

وارث شاه میاں ویکھو ٹنگ لنگی، شیطان دی کلھا جگانودی ہے ۔

قیدو رانجھے کول . 84

ہیر گئی جاں ندی ول لین پانی، قیدو آن کے مکھ وکھاواندا ہے ۔

اسیں بھکھ نے بہت حیران کیتے، آن سوال خدائ دا پانودا ہے ۔

رانجھے رگ بھر کے چوری چائ دتی، لے کے ترت ہی پنڈ نوں دھانودا ہے ۔

رانجھا ہیر نوں پچھدا ایہہ لنناں، ہیرے کون فقیر کس تھاؤں دا ہے ۔

وارث شاه میاں جویں پچھ کے تے، کوئی اپروں لون چا لانودا ہے ۔

ہیر . 85

ہیر آکھیا رانجھیا برا کیتو، ساڈا کم ہے نال ویرائیاں دے ۔

ساڈے کھوج نوں تک کے کرے چغلی، دنے رات ہے وّچ بریائیاں دے ۔

ملے سراں نوں ایہہ وچھوڑ دیندا، بھنگ گھتدا وّچ کڑمائیاں دے ۔

بابال امڑی تے جائ ٹھٹھ کرسی، جا آکھسی پاس بھرجائیاں دے ۔

تتھا . 86

ہیر آکھیا رانجھیا برا کیتو، تیں تاں پچھنا سی دہرائکے تے ۔

میں تاں جاندا نہیں ساں ایہہ سوہاں، خیر منگیا سو میتھوں آئکے تے ۔

خیر لیندے ہی پچھانہ نوں پرط بھنا، اٹھ وگیا کنڈ ولائکے تے ۔

نیڑے جاندا حئی جائ مل نڈھیئے نی، جاه پچھ لے گّل سمجھائکے تے ۔

وارث شاه میاں اس تھوں گّل پچھیں، دو تّن اڈیاں ہک وچ لائکے تے ۔

ہیر دا قیدو نوں ٹکرنا . 87

ملی راه وّچ دوڑ دے آ نڈھی، پہلے نال فریب دے چٹیا سو ۔

نیڑے آن کے شیہنی وانگ گجی ،اکھیں روه دا نیر پلٹیا سو ۔

سروں لاه ٹوپی گلوں توڑ سیلھی، لکوں چائکے زمیں تے سٹیا سو ۔

پکڑ زمی تے ماریا نال غصے، دھوبی پٹڑے تے کھیس نوں چھٹیا سو ۔

وارث شاه فرشتاں عرش اتوں، شیطان نوں زمیں تے سٹیا سو ۔

ہیر نے قیدوں نوں ڈراؤنا . 88

ہیر ڈھائ کے آکھیا میاں چاچا، چوری دیہہ جے جیویا لوڑنا ہیں ۔

نہیں مار کے جند گوا دیساں، مینوں کسے نہ ہٹکنا ہوڑنا ہیں ۔

بنھ پیر تے ہتھ لٹکائ دیساں، لڑ لڑکیاں نال کی جوڑنا ہیں ۔

چوری دیہہ خاں نال حیا آپے، کاہے اساں دے نال اجوڑنا ہیں ۔

قیدوں دا پرھیا وّچ فریاد کرنا . 89

ادھی ڈلھ پئی ادھی کھوه لئی، چن میل کے پرھے وچ لیانودا ای ۔

کیہا مندے نہیں ساؤ مول میرا، چوری پلیوں کھولھ وکھانودا ای ۔

ناہیں چوچکے نوں کوئی مت دیندا، نڈھی مار کے نہیں سمجھانودا ای ۔

چاک نال اکلڑی جائے بیلے، اج کلھ کوئی لیک لانودا ای ۔

وارث شاه جدوکنا چاک رکھیا، اوس ویلڑے نوں پچھوتانودا ای ۔

چوچک . 90

ر کھیڈدی نال سہیلیاں دے ۔

پینگھاں پئکے سئیاں دے نال جھوٹے، ترننجن جوڑدی وّچ حویلیاں دے ۔

ایہہ چغل جہان دا مگر لگا، فقر جاندے ہو نال سیلھیاں دے ۔

کدی نال مداریاں بھنگ گھوٹے، کدی جائ نچے نال چیلیاں دے ۔

نہیں چوہڑے دا پتّ ہوئے سعید، گھوڑے ہون ناہیں پتّ لیلیاں دے ۔

وارث شاه فقیر بھی نہیں ہندے، بیٹے جٹاں تے موچیاں تیلیاں دے ۔

ہیر دی ماں کول عورتاں ولوں چغلی . 91

ماں ہیر دی تھے لوک کرن چغلی، مہری ملکیئے دھی خراب ہے نی ۔

اسیں ماسیاں پھپھیاں لج موئیاں، ساڈا اندروں جیؤ کباب ہے نی ۔

شمسدین قاضی نت کرے مصلے، شوخ دھی دا ویاه صواب ہے نی ۔

چاک نال اکلیاں جان دھیاں، ہویا ماپیاں دھروں جواب ہے نی ۔

تیری دھی دا مغز ہے بیغماں دا، ویکھو چاک جیوں پھرے نواب ہے نی ۔

وارث شاه منہ انگلاں لوک گھتن، دھی ملکی دی پّج خراب ہے نی ۔

قیدو دی ہیر دی ماں کول چغلی . 92

قیدو آکھدا دھی ویاه ملکی، دھروہی رب دی مّن لے ڈائنے نی ۔

اکے مار کے وڈھ کے کرسُ بیرے، منہ سر بھّن چوآں ساڑ سائنے نی ۔

ویکھ دھی دا لاڈ کی دند کڈھیں، بہت جھورسیں رنے کسائنے نی ۔

اکے بنھ کے بھوہرے چا گھتو، لمب وانگ بھڑولے دے آئنے نی ۔

ملکی دا غصہ . 93

غصے نال ملکی تپ لال ہوئی، جھبّ دوڑ توں مٹھیئے نائنے نی ۔

صد لیا توں ہیر نوں ڈھونڈ کے تے، تینوں ماؤں سدیندی ہے ڈائنے نی ۔

نی کھڑدمبیئے مونے پاڑھیئے نی، مشٹنڈیئے بار دیئے وائنے نی ۔

وارث شاه وانگوں کتے ڈب موئیں، گھر آ سیاپے دیئے نائنے نی ۔

ہیر دا ماں کول آؤنا . 94

ہیر آئِ کے آکھدی ہسّ کے تے، انی جھات نی امبڑیئے میریئے نی ۔

تینوں ڈونگھڑے کھوه وّچ چائ بوڑاں، کّل پٹیؤ بچڑیئے میریئے نی ۔

دھی جوان جے کسے دی بری ہووے، چپ کیتڑے چا نبیڑیئے نی ۔

تینوں وڈا ادماد آ جاگیا اے، تیرے واسطے منس سہیڑیئے نی ۔

دھی جوان جے نکلے گھروں باہر، لگے وسّ تاں کھوه نگھیریئے نی ۔

وارث جؤندے ہون جے بھین بھائی، چاک چوبراں نانہہ سہیڑیئے نی ۔

ماں نے ہیر نوں ڈراؤنا . 95

تیرے ویر سلطان نوں خبر ہووے، کرے فکر اوه تیرے مکاونے دا ۔

چوچک باپ دے راج نوں لیک لائیا، کیہا فائده ماپیاں تاونے دا ۔

نک وڈھ کے کوڑماں گالیو ای، ہویا فائده لاڈ لڈاونے دا ۔

راتیں چاک نوں چائ جواب دیساں، نہیں شوق اے مہیں چروانے دا ۔

آ مٹھیئے لاه نی سبھ گہنے، گن کی ہے گہنیاں پاونے دا ۔

وارث شاه میاں چھوہری دا، جیؤ ہویا ای لنگ کٹاونے دا ۔

ہیر دا اتر . 96

مائی ربّ نے چاک گھر گھلیا سی، تیرے ہون نصیب جے دھروں چنگے ۔

ایہو جہے جے آدمی ہتھ آون، سارا ملک ہی رب تھیں دعا منگے ۔

جہڑے رب کیتے کم ہوئِ رہے، سانوں مانؤں کیوں غیب دے دئیں پنگے ۔

کّل سیانیاں ملک نوں متّ دتی، تیغ مہریاں عشقَ نہ کرو ننگے ۔

نہیں چھیڑیئے ربّ دیاں پوریاں نوں، جنہاں کپڑے خاک دے وّچ رنگے ۔

جنہاں عشقَ دے معاملے سریں چائے، وارث شاه نہ کسے تھوں رہن سنگے ۔

ہیر دے ماں پیو دی صلاَح . 97

ملکی آخدی چوچکا بنی اوکھی، سانوں ہیر دیاں مہنیاں خوار کیتا ۔

طعنے دین شریک تے لوک سارے، چوترپھیوں خوار سنسار کیتا ۔

ویکھو لّج سیالاں دی لاه سٹی، نڈھی ہیر نے چاک نوں یار کیتا ۔

جاں میں متّ دتی اگوں لڑن لگی، لّج لاه کے چشم نوں چار کیتا ۔

کڈھ چاک نوں کھوه لے مہیں سبھے، اساں چاک تھوں جیؤ بے زار کیتا ۔

اکے دھی نوں چاگھڑے ڈوب کریئے، جانوں رب نے چا گنھاگار کیتا ۔

جھبّ ویاه کر دھی نوں کڈھ دیسوں، سانوں ٹھٹھ ہے ایس مردار کیتا ۔

وارث شاه نوں ہیر فوار کیتا، نہیں ربّ سی صاحب سردار کیتا ۔

چوچک . 98

چوچک آکھدا ملکیئے جمدی نوں، گل گھٹکے کاہے نہ ماریو ای ۔

گھٹی اکّ دی گھول نہ دتیا ای، اوه اج صواب نتاریو ای ۔

منجھ ڈونگھڑے وہن نہ بوڑیا ای، وڈھ بوڑ کے مول نہ ماریو ای ۔

وارث شاه خدا دا خوف کیتو، قاروں وانگ نہ زمیں نگھاریو ای ۔

چوچک رانجھے نوں . 99

راتیں رانجھے نے مہیں جاں آن ڈھوئیاں، چوچک سیال متھے وٹّ پایا ای ۔

بھائی چھّڈ مہیں اٹھ جا گھر نوں، تیرا طور برا نظر آیا ای ۔

سیال کہے بھائی ساڈے کم ناہیں، جائے ادھرے جدھروں آیا ای ۔

اساں سانھ نہ رکھیا نڈھیاں دا، دھیاں چارنیاں کس بتایا ای ۔

اتکوا مواِز اتہم'، وارث شاه ایہہ دھروں فرمایا ای ۔'

چوچک تے رانجھا . 100

ولو بست الہ رزق لئباده'، رّج کھائکے مستیاں چائیاں نی ۔'

کلو وشربو' ربّ نے حکم دتا، نہیں مستیاں لکھیاں آئیاں نی ۔'

کتھوں پچن ایہناں مشٹنڈیاں نوں، نت کھانیاں ددھ ملائیاں نی ۔

وما من دآبتِن فل عرض'، ایہہ آئتاں دھروں فرمائیاں نی ۔'

وارث شاه میاں رزق ربّ دیسی، ایہہ لے سانبھ مجھیں گھر آئیاں نی ۔

رانجھے نے چوچک دے گھروں چلے جانا . 101

رانجھا سٹّ کھونڈی اتوں لاه بھورا، چھّڈ چلیا سبھ منگواڑ میاں ۔

جیہا چور نوں تھڑے دا کھڑک پہنچ،ے چھّڈ ٹرے ہے سنھ دا پاڑ میاں ۔

دل چایا دیس تے ملک اتوں، اوہدے بھائِ دا بولیا ہاڑ میاں ۔

تیریاں کھولیاں چوراں دے ملن سبھے، کھڑے کٹیاں نوں کائی دھاڑ میاں ۔